“ลูกของคุณไม่ได้น่ารักสำหรับทุกคน” เป็นวลีที่ได้ยินกันบ่อย ซึ่งก็เป็นจริงตามนั้น ยิ่งถ้าเด็กมีพฤติกรรมก้าวร้าว รุนแรง จนเข้าข่ายป่วยด้วยโรคพฤติกรรมอันธพาล อาจสร้างความเสียหายต่อสังคมและคนรอบข้างได้อย่างมหาศาล โดยที่ไม่มีใครคาดคิดมาก่อน 

โรคพฤติกรรมอันธพาลคืออะไร

โรคพฤติกรรมอันธพาล หรือ โรคพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรง ภาษาอังกฤษเรียกว่า โรค Conduct Disorder คือ ความผิดปกติทางด้านพฤติกรรมและอารมณ์ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมรุนแรง ก้าวร้าว ค่อนไปทางอันธพาล ส่วนใหญ่จะพบในวัยเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 6 ขวบขึ้นไป และวัยรุ่นที่อายุน้อยกว่า 21 ปี  ผู้ป่วยจะมีปัญหาในการปฏิบัติตามกฏระเบียบ ผิดวินัย ทำลายข้าวของ โกหกเป็นนิสัย ชอบละเมิดสิทธิของผู้อื่น ไม่มีความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น รวมทั้งพฤติกรรมต่อต้านสังคม 

บางครั้ง พฤติกรรมดังกล่าวในวัยเด็กเล็ก ที่อยู่ในช่วงวัยกำลังเจริญเติบโต อาจถูกมองว่าเป็นพฤติกรรมการเอาแต่ใจของเด็กเป็นปกติ แต่ที่จริง อาการแสดงออกเหล่านั้น อาจกำลังฟ้องว่าเด็กกำลังเข้าข่ายป่วยด้วยโรคพฤติกรรมเกเรก้าวร้าว หรือ โรค Conduct Disorder และหากปล่อยไว้เป็นเวลานาน โดยไม่ได้รับการรักษา ทวีความรุนแรงมากขึ้นจนก่อให้เกิดผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของเด็ก รวมไปถึงคนรอบข้างและสังคม

โรค Conduct Disorder สาเหตุเกิดมาจากอะไร 

ทางการแพทย์ในปัจจุบันยังไม่สามารถระบุถึงสาเหตุหลัก ๆ ของพฤติกรรมก้าวร้าวเกิดจากอะไรกันแน่ แต่มีความเป็นไปได้ว่าโรค Conduct Disorder มีสาเหตุเกิดจากหลายปัจจัยด้วยกัน เช่น 

• พันธุกรรม เด็กที่เติบโตในครอบครัวที่มีผู้ป่วยทางจิต หรือมีประวัติเป็นโรคทางจิตเวช เช่น โรควิตกกังวล (Anxiety Disorder) โรคทางอารมณ์ (Mood Disorder) หรือ โรคทางจิตจากการใช้สารเสพติด (Substance Use Disorder) เป็นต้น มีแนวโน้มที่จะมีพฤติกรรมเกเรรุนแรงมากกว่าเด็กทั่วไป 
• ความผิดปกติทางสมอง พฤติกรรมเกเรรุนแรงเกิดจากความผิดปกติของระบบประสาทและสมอง โดยเฉพาะสมองส่วนหน้า (Frontal Lobe) ทำหน้าที่ควบคุมความคิด (Cognitive Skills) การรับรู้ อารมณ์ และพฤติกรรม อาจถูกกระทบกระเทือนหรือโดนทำลาย จนทำให้ไม่สามารถยับยั้งชั่งใจ  คความหุนหันพลันแล่น (Impulse Control) ของตนเองได้
• สภาพแวดล้อมและสังคม เด็กที่เติบโตท่ามกลางสิ่งแวดล้อมไปด้วยความรุนแรง มีการใช้สารเสพติด หรือถูกทารุณกรรมตั้งแต่เด็ก ครอบครัวมีปัญหา หรือแม้แต่การไม่ถูกยอมรับจากคนใกล้ตัวหรือสังคม จนส่งผลกระทบกระเทือนจิตใจ และกลายเป็นการปลูกฝังพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรงไม่รู้ตัว

ลักษณะพฤติกรรมก้าวร้าวมีอะไรบ้าง

พฤติกรรมก้าวร้าว (Aggressive Behavior) เช่น 

• ชอบล้อเลียนหรือเย้ยหยันความบกพร่องของผู้อื่น 
• ชอบใช้กำลัง ชอบใช้ความรุนแรง 
• ชอบรังแก ทำร้ายร่างกายคนอื่น 
• ชอบทารุณกรรมสัตว์
• ใช้อาวุธแก้ปัญหา 
• ข่มขืนหรือล่วงเกินทางเพศผู้อื่น 
• ขโมยของคนที่ตนทำร้าย 

พฤติกรรมเชิงทำลาย (Destructive Behavior) 

• ทำลายข้าวของ
• ก่อเพลิงไหม้ หรือลอบวางเพลิงโดยเจตนา
• เจตนาทำลายทรัพย์สิน หรือที่อยู่อาศัยของคนอื่น 

พฤติกรรมหลอกลวง (Deceitful Behavior) 

• โกหก 
• ลักขโมย 
• ปลอมแปลงเอกสาร 
• ปลอมแปลงลายมือ 
• ปลอมแปลงทรัพย์สินเพื่อยักยอก 

การละเมิดกฏระเบียบอย่างรุนแรง คือ การแสดงพฤติกรรมไม่เหมาะสมกับวัย หรือไม่ทำตามกฏระเบียบของสถานที่และสังคม เช่น

• โดดเรียน 
• หนีออกจากบ้าน 

มีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมตั้งแต่อายุยังน้อย เช่น 

• ใช้สารเสพติด 
• ดื่มแอลกอฮอล์ 
• แสดงพฤติกรรม หรือ ล่วงเกินทางเพศ 
• ขี้โมโห อารมณ์รุนแรง 
• ชอบอาละวาด เช่น กรีดร้อง งอแง ชักดิ้นชักงอกับพื้น 
• ชอบทำร้ายตนเอง 
• ความพอใจในตัวเองต่ำ 
• ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง (Low Self-Esteem) 
• ชอบทำร้ายคนอื่นโดยไม่รู้สึกผิด ไม่สำนึกผิด และไม่เห็นใจผู้ที่ถูกตัวเองทำร้าย 

โรค Conduct Disorder การรักษามีทางใดบ้าง 

วิธีรับมือและการรักษาโรคพฤติกรรมอันธพาลขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุของผู้ป่วย ระดับความรุนแรงของอาการ และวิธีการรักษาโรค Conduct Disorder ที่แพทย์นิยมใช้กัน ได้แก่ 

• จิตบำบัด (Psychotherapy) แพทย์จะทำการพูดคุย รับฟังและให้คำปรึกษ เพื่อปรับเปลี่ยนกระบวนการความคิด และพฤติกรรมของผู้ป่วย โดยแพทย์จะให้ผู้ป่วยเรียนรู้วิธีควบคุมอารมณ์ และการแสดงออกให้เหมาะสม อย่างมีเหตุมีผลผล 
• การรักษาด้วยยา โดยแพทย์จะใช้ยาบางชนิดรักษาอาการโรคต่าง ๆ เช่น โรคสมาธิสั้น โรคซึมเศร้า ที่อาจเกิดร่วมกับ Conduct Disorder 
• ครอบครัวบำบัด โดยแพทย์จะทำการพูดคุยและให้คำปรึกษาแก่ผู้ปกครอง หรือคนในครอบครัว เพื่อแนะนำวิธีการดูแลผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสมต่ออายุและระดับความรุนแรงอาการ รวมไปถึงการให้สมาชิกในครอบครัวเข้าร่วมการบำบัดพร้อมกับผู้ป่วย อาจช่วยส่งผลให้อาการของโรค Conduct Disorder หายเร็วขึ้น 

อย่างไรก็ตาม อาการของ Conduct Disorder หรือ โรคพฤติกรรมก้าวร้าว ส่วนใหญ่มักจะพบในเด็กทั่วไป แต่ถ้าหากพบว่ามีอาการดังกล่าวต่อเนื่องนานเกินไป หรือมีอาการรุนแรงผิดปกติ ควรรีบพาบุตรหลานไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับคำแนะนำและรักษาให้เร็วที่สุด เพื่อช่วยระงับไม่ให้มีอาการรุนแรงจนอาจไม่สามารถรักษาพฤติกรรมได้ในตอนโต จนนำไปสู่ผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของเด็ก หรือก่อให้เกิดความเสียหายต่อคนใกล้ชิดและสังคมในอนาคต